Środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów, co do zasady, może być orzeczony na okres od roku do 15 lat. Ustawodawca wprowadził jednak możliwość orzeczenia tego środka dożywotnio (wcześniej używano określenia „na zawsze”).
Zgodnie z art. 42 § 3 k.k. Sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio – m.in. w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a § 4 (ponowne prowadzenie pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego). Orzeczenie dożywotniego zakazu prawa jazdy jest w takim wypadku obowiązkowe „chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami”.
Zasadę stanowi orzekanie dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przypadkach, a rezygnacja z jego orzeczenia jest wyjątkiem.
Prawomocny wyrok z dożywotnim zakazem prowadzenia pojazdów – co dalej?
Mogłoby się wydawać, że dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów przekreśla jakiekolwiek szanse na powrót do grona kierowców. Nie jest to jednak prawda. Osoba skazana wobec której orzeczono zakaz może ubiegać się o:
- uznanie środka karnego za wykonany;
lub
- zmianę sposobu wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów przez umożliwienie kierowania nimi po wyposażeniu samochodu w blokadę alkoholową
Uznanie środka karnego za wykonany
Zgodnie z art. 84 § 2a k.k. jeżeli środek karny orzeczony został dożywotnio, sąd może uznać go za wykonany, jeżeli skazany przestrzegał porządku prawnego i nie zachodzi obawa ponownego popełnienia przestępstwa podobnego do tego, za które orzeczono środek karny, a środek karny był w stosunku do skazanego wykonywany przynajmniej przez 15 lat.
Możliwość kierowania pojazdami po wyposażeniu samochodu w blokadę alkoholową
Ustawodawca wprowadził możliwość zmiany sposobu wykonywania zakazu prowadzenia pojazdów przez umożliwienie kierowania nimi po wyposażeniu samochodu w blokadę alkoholową. Zgodnie z art. 182a § 1 k.k.w. jeżeli zakazu prowadzenia pojazdów orzeczony na podstawie art. 42 § 3 lub 4 – przez co najmniej 10 lat, sąd może orzec o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową, jeżeli postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w czasie wykonywania środka karnego uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.